تاریخچه:
اولین DCT که به تولید رسید، گیربکس اتوماتیک Easidrive بود که در سال ۱۹۶۱ در خودروی سایز متوسط هیلمن Minx معرفی شد. این کار توسط تراکتورهای مختلف اروپای شرقی در دهه ۱۹۷۰ (با استفاده از عملکرد دستی از طریق یک پدال کلاچ) دنبال شد، سپس خودروی مسابقه ای پورشه ۹۶۲ C در سال ۱۹۸۵. اولین DCT عصر مدرن در فولکس واگن گلف R32 در سال ۲۰۰۳ استفاده شد. از اواخر دهه ۲۰۰۰، DCTها به طور فزاینده ای گسترش یافتند و جایگزین گیربکس های اتوماتیک هیدرولیک در مدل های مختلف خودروها شدند. به طور کلی تر، گیربکس با چند کلاچ را می توان گیربکس چند کلاچ نامید. به عنوان مثال، Koenigsegg Jesko دارای گیربکس با یک کلاچ در هر دنده است، که در مجموع ۷ کلاچ را تشکیل می دهد.
گیربکس دوکلاچه و نحوه عملکرد آن
گیربکس دو کلاچه (DCT) نوعی سیستم انتقال خودرو چند سرعته است که از دو کلاچ مجزا برای مجموعه دنده های زوج و فرد استفاده می کند. طراحی اغلب شبیه به دو جعبه دنده دستی جداگانه است که کلاچ های مربوطه آنها در یک محفظه قرار دارند و به عنوان یک واحد کار می کنند.
در کاربردهای خودرو و کامیون، DCT به عنوان یک گیربکس اتوماتیک عمل می کند و نیازی به هیچ ورودی راننده برای تعویض دنده ندارد.
گیربکسهای دوکلاچه (DCT) ترکیبی از گیربکس دستی و اتوماتیک هستند. درواقع آنها بیشتر به گیربکس دستی شباهت دارند؛ اما از یک کلاچ دوگانه برای همگامسازی تعویض دنده استفاده میکنند.
برای درک بهتر نحوه عملکرد گیربکس دوکلاچه، ابتدا باید بدانید گیربکس دستی چطور کار میکند. در گیربکسهای دستی، راننده برای اینکه دنده عوض کند باید پدال کلاچ را فشار دهد. کلاچ برای مدت کوتاهی موتور را از گیربکس جدا میکند تا جریان نیرو از موتور به گیربکس قطع شود. وقتی راننده دنده عوض میکند، حلقه دندانهدار از یک چرخدنده به چرخدنده دیگر با اندازه متفاوت جابهجا میشود. سپس همگامسازها (سنکرونایزر) وارد عمل میشوند و برای اینکه چرخدندهها روی هم ساییده نشوند، قبل از درگیرشدن آنها کار همگامسازی آنها را انجام میدهند. وقتی دنده جدید درگیر شد، راننده پدال کلاچ را رها میکند و این کار باعث میشود موتور دوباره با اتصال به گیربکس، نیرو را به چرخها منتقل کند.
گیربکس دوکلاچه از همین فرایند استفاده میکند، با این تفاوت که بهجای یک کلاچ از دو کلاچ بهره میبرد و هردو با رایانه کنترل میشوند؛ بنابراین نیازی به پدال کلاچ نیست.
مزایای گیربکس دوکلاچه
یکی از مزایای گیربکس دوکلاچه مصرف سوخت اقتصادی آن است. ازآنجاکه جریان نیرو از موتور قطع نمیشود، بهرهوری سوخت افزایش مییابد.
براساس برآوردها یک گیربکس دوکلاچه ۶ سرعته میتواند بازدهی سوخت را تقریبا تا ۱۰درصد درمقایسهبا گیربکس استاندارد ۵سرعته اتوماتیک افزایش دهد. دلیلش این است که گیربکس اتوماتیک همانطور که گفتیم دارای مبدل گشتاور است و بنابراین تمام قدرت موتور مخصوصا درهنگام شتابگرفتن به محور انتقال قدرت منتقل نمیشود.
۱. بهبود شتاب و شتاب بیشتر
تعویض دنده گیربکس دوکلاچه تقریبا یکدهم ثانیه طول میکشد؛ بنابراین راننده شتاب بهتری را تجربه میکند. این شتاب برای خودروهای گرانقیمت با عملکرد عالی مخصوصا خودروهای مسابقه انتخاب بهتری است. قدرت و سرعتی که گیربکس دوکلاچه ارائه میدهد، باعث شده است بسیاری از خودروسازان بهفکر اهمیت استفاده از آن در بسیاری از خودروهای جدید باشند.
۲. تعویض دنده نرمتر
گیربکس دوکلاچه تجربه رانندگی بهتری فراهم میکند. رایانهها تعویض دنده را بسیار سریع و مستقیم بدون دخالت راننده انجام میدهند. به همین دلیل تعویض دنده بسیار نرم انجام میشود و صدای کوبیدن یا تقتقی را که گیربکسهای دستی ایجاد میکنند، نمیشنوید.
معایب گیربکس دوکلاچه
گیربکس دوکلاچه در کنار مزایای زیادی که ارائه میدهد یک عیب بزرگ هم دارد و آن این است که هزینههای تولید آن زیاد است و بنابراین قیمت خودرو را بهشدت افزایش میدهد. به همین دلیل از این گیربکس معمولا در خودروهای ردهبالا و گرانقیمت مانند خودروهای مسابقات اتومبیلرانی استفاده میکنند. یکی دیگر از معایب این گیربکس هزینه زیاد تعمیر و نگهداری آن است.